Prairiehonden zien er schattig uit: kleine, mollige knaagdieren die rechtop zitten en met hun “blaffende” roepjes onderling communiceren. Het zijn sociale dieren die in grote kolonies op de Noord-Amerikaanse grasvlaktes leven. Juist dat sociale en grappige gedrag maakt dat sommige mensen ze vroeger als huisdier hebben gehouden.
In Nederland was dat tot enkele jaren geleden inderdaad toegestaan. Maar sinds de invoering van de nieuwe Huis- en hobbydierenlijst in 2024 is het houden van prairiehonden verboden.
In dit artikel lees je waarom prairiehonden eigenlijk nooit geschikt zijn geweest als huisdier, en waarom de wetgeving dit nu ook bevestigt.
Even terug in de tijd
Tot 2024 mocht de zwartstaartprairiehond (Cynomys ludovicianus) legaal gehouden worden in Nederland. Sommige liefhebbers haalden ze naar binnen als “bijzondere” huisdieren. Toch bleken de nadelen groot: bijtgedrag, gezondheidsrisico’s en enorme ruimtebehoefte maakten het lastig om ze goed te verzorgen. Dierenorganisaties en deskundigen wezen er al jaren op dat prairiehonden geen huisdieren zijn.
Sinds 1 juli 2024 staan ze niet meer op de Huis- en hobbydierenlijst, wat betekent dat nieuwe aanschaf en fokken verboden is. Alleen dieren die al voor die datum aanwezig waren, mogen hun leven bij de eigenaar afmaken.
Waarom prairiehonden zo lastig te houden zijn
1. Sociale groepsdieren
Prairiehonden leven in kolonies van soms honderden dieren, in uitgebreide gangenstelsels. Hun welzijn is sterk afhankelijk van soortgenoten. Eén prairiehond alleen houden is dieronvriendelijk; maar meerdere dieren vragen zoveel ruimte en verzorging dat het in een huishouden nauwelijks haalbaar is.
2. Enorme graafbehoefte
In het wild graven prairiehonden gangen van tientallen meters lang met meerdere kamers. In een kooi of zelfs een grote volière is dit gedrag onmogelijk na te bootsen. Het gebrek aan graafmogelijkheden leidt tot stress en stereotiep gedrag, zoals knagen of agressie.
3. Bijtgedrag en agressie
Prairiehonden kunnen fel bijten, vooral tijdens de puberteit en paartijd. Hun tanden zijn scherp en krachtige beten kunnen ernstige wonden veroorzaken. Anders dan cavia’s of konijnen zijn prairiehonden daardoor ongeschikt voor kinderen of gezinnen.
4. Vernielzucht
Ze knagen graag aan meubels, kabels en alles wat ze tegenkomen. Zonder constante toezicht en een volledig “prairiehond-proof” omgeving richten ze snel schade aan én lopen ze zelf gevaar.
5. Gezondheidsrisico’s
Prairiehonden kunnen drager zijn van ziektes en parasieten. In Noord-Amerika staan ze bekend als drager van builenpest en tularemie. Hoewel het risico in Nederland laag is, blijft de mogelijkheid van overdracht aanwezig. Ook voor andere huisdieren kan dit gevaar opleveren.
6. Hoge verzorgingsdruk
Hun dieet bestaat voornamelijk uit grassen, kruiden en wortels. Dit vraagt dagelijks veel vers voer en constante aandacht. Zonder goede voeding ontstaan snel gebitsproblemen en overgewicht. Daarbij worden prairiehonden 8 tot 12 jaar oud: een lange verplichting voor een dier dat moeilijk te verzorgen is.
Wetgeving in Nederland
Sinds 1 juli 2024 geldt de Huis- en hobbydierenlijst. Alleen soorten die hierop staan, mogen als huisdier gehouden, gefokt of verhandeld worden. Prairiehonden staan niet op deze lijst. Dat betekent:
- Nieuwe aanschaf of import: verboden.
- Fokken: verboden.
- Bestaande dieren (van vóór 1 juli 2024): mogen hun leven bij hun eigenaar afmaken, maar niet worden gebruikt voor fok.
- Overdracht: bestaande dieren mogen nog wel doorgegeven worden, mits aantoonbaar van vóór 2024.
De zwartstaartprairiehond was de meest gehouden soort. Deze is beoordeeld als risicoklasse D, wat betekent dat er meerdere welzijns- en gezondheidsrisico’s zijn vastgesteld. De overheid heeft daarom besloten ze niet toe te staan als gezelschapsdier.
Veelgemaakte misverstanden
- “Ze lijken op cavia’s, dus de verzorging is hetzelfde.” Onjuist: prairiehonden hebben veel meer ruimte, graafmogelijkheden en sociale prikkels nodig.
- “Met een grote kooi kom je een heel eind.” Nee: zelfs de grootste kooien kunnen hun natuurlijke graafgedrag niet benaderen.
- “Als je ze jong neemt, worden ze tam.” Tam maken is mogelijk tot op zekere hoogte, maar hun instinctieve bijt- en graafgedrag blijft.
Conclusie
Prairiehonden zijn fascinerende dieren om in het wild te observeren, maar totaal ongeschikt als huisdier. Hun sociale groepsstructuur, graafgedrag, bijtneiging en ruimtebehoefte maken het vrijwel onmogelijk ze in een huiskamer gelukkig te houden. In Nederland bevestigt de wetgeving dit nu: sinds 2024 zijn prairiehonden verboden als huisdier. Alleen dieren die er al waren, mogen blijven. Wie zich aangetrokken voelt tot hun charme, kan beter kiezen voor alternatieve knaagdieren of genieten van prairiehonden in de dierentuin of in hun natuurlijke leefgebied.
Prairiehonden zijn leuk om te zien, maar horen niet in een huiskamer – ze horen thuis op de uitgestrekte grasvlaktes van Noord-Amerika.
